Bir çocuğun aile ortamından sonra ilk kez kendini tek başına bulduğu yer şüphesiz okuldur. Bundandır ki küçüklükten itibaren okulun yuvamız olduğu, orayı ikinci evimiz olarak görmemiz gerektiği telkin edilir. Bunda hem aileler hem de öğretmenler hemfikirdir. Yedi yaşında ilkokula başlayan bir çocuğun atlaması gereken ilk aşama okuma ve yazmayı öğrenmektir. Ancak o güne kadar sadece oyun oynamayı bilen çocuklar için ilk defa deneyimlenen bilgi edinme deneyimi, o yaştaki çocukları strese ve kaygıya kolayca sürükleyebilir. Bunu çocuğun aşina olduğu oyun ile desteklemek durumu iki taraf için de en büyük kolaylaştırıcıdır. Bahsedeceğim Dinozorumun Saklandığı Yer de bu minvalde bir çocuk romanı. Timaş Çocuk Yayınları‘ndan çıkan Mert Arık‘ın bu kitabı 6-10 yaş arası çocuk okurlara hitap ediyor.
Mert Arık’ı yine daha önce Timaş Çocuk’tan yayımlanan Benim Zürafam Uçabilir, Uzaya Giden Tren, Çantamdan Film Çıktı ve Ayvayı Yedik Müzesi kitaplarından tanıyoruz. Kendisi de bir öğretmen olan Arık, kütüphaneleri çok seviyor ve bu kitabında okula yeni başlayan çocuklara kitap sevgisi aşılamaya odaklanıyor. Kitabın sevimli çizimleri ise Serdar Turali’ye ait. Kendisi de Adanalı olan yazarın bu kitabında Adana’daki hayalî İncir Çekirdeği İlkokulundaki minik öğrencilerin en büyük uğraşı okumayı öğrenmektir. Öğretmenlerin okumayı öğrendiklerinde onları “büyüüüük” sürprizlerin beklediğini söyleyen bu küçücük çocuklar için bir noktadan sonra her şey oyun hâline gelir. Öğretmenlerinden, okuyabildiklerinde istedikleri her yere gidebileceklerini duymuştur çocuklar. Kuru Salatalık kasabasına, Mor Portakal köyüne… Hatta uzaya bile… Böylece okumayı bir an önce öğrenmek için ellerinden geleni yaparlar. Hem onlarla her gün oyun oynarken hem de böylece hayal dünyalarını geliştirmeyi hedefleyen öğretmenleri için de süreç daha keyifli hale gelir. Öğrencilerinin dedikleri her hayali destekleyen, onlara ket vurmayan öğretmenleri bu sayede çocukların en büyük rehberi olur. Eğitimde beklenen en önemli adımlardan biri, yaparak– yaşayarak diğer bir ifadeyle deneyimleyerek öğrenen öğrenciye destek olmak ve rehberlik etmektir. İncir Çekirdeği İlkokulunun bu öğretmeni sayesinde minik öğrenciler oldukça şanslıdır. Ancak öğrencilerin her hayallerinin gerçek olması, istedikleri her yere gidebilmeleri ile ilgili akıllarında tek bir soru vardır:
“Peki, ama nasıl?” Öğretmenleri ise şöyle der: “Şunu asla unutmayın! Bizim olduğumuz her yere hayallerimiz de sığar.”(s.21)
Büyük gün gelir ve aylar sonra öğrenciler okumayı öğrendiğinde çocuklar öğretmenlerinin bahsettiği sürprizle karşılaşmaya hazırdırlar. Öğretmenleri onları okul binasında bir kat, bir kat daha, bir kat daha yukarı çıkarır. Ve o da ne? Karşılarında kocaman bir “kütüphane”! Heyecan ve şaşkınlıkla karışık duygular içinde olan çocuklar, bu rafların ve bir sürü kitabın içinde o ortama kısa sürede uyum sağlarlar. Hayallerin her zaman kitaplara sığacağını ve onlar aracılığıyla gidilmeyen yerlere gidilebileceğini, bilinmeyen/yaşanmamış hayatlara dahil olunabileceğini anlarlar. Kitapların dünyasında her şey mümkündür ve bunun için öğretmenlerinin de dediği gibi tek bir koşul vardır aslında: okumayı biliyor olmak. Küçük yaştaki öğrencilere hayattaki yenilikleri bir kural ya da zorunluluk olarak dayatmadan, onların dünyasına uyumlanarak vermek belki de eğitimdeki en önemli aşamalardan biri. Nihayetinde her çocuk biricik ve her bireyin deyimi yerindeyse pin kodu farklıdır. Bunu göz önünde bulundurarak okuma yazma ve devamında da okuma sevgisi kazandırmak, hayat boyu o çocuğun dünyasını ışıtacak bir fener olmak demektir. Dinozorların ya da başka figürlerin saklandığı kitap rafları aslında hayallere giden labirentlerdir. Her birey bu aşamalardan kendisi deneyimleyerek ve eğlenerek, bu süreçten zevk alarak geçmelidir. Ancak oyun odaklı ve deneyime dayalı öğrenmeyi temele alan öğretmenler, okullarda öğrenciler için bir “kural koyucu” olmaktan çıkıp rehber ve yol gösterici olabilirler. Bu sebeple Dinozorumun Saklandığı Yer‘i öncelikle öğretmenlere; sonra da ailelere ve elbette minik yaştaki okurlara mutlaka tavsiye ediyorum. İyi okumalar.
- Dinozorumun Saklandığı Yer – Mert Arık
- Timaş Çocuk Yayınları – 6&10 Yaş
- 32 sayfa