Kemal Tahir, şüphesiz ki yazdıkları ile edebiyata yeni bir soluk getirmiş ve aksetmişti. Kitapları kadar söylemleri ve notları da ilgi görmüş ve tartışma konusu haline gelmişti. Yazar kişiliğinin yanı sıra çok iyi bir sosyolog olan Kemal Tahir, aziz Türk milletinin ruhunu en iyi bilen yazarlardan biri hatta yazarıydı. Geçirdiği hapishane günlerinde tabiri caizse bir arı gibi çalışmış ve edebiyatımıza çok değerli eserler kazandırmıştır. Hapishane günlerinde hapishaneyi bir laboratuvar gibi kullanmış tanıdığı kişilerden sayfa sayfa notlar çıkarmış ve bunu eserlerinde kullanmıştır.
Asıl ismi İsmail Kemalettin Demir olan Kemal Tahir 15 Nisan 1910 yılında İstanbul’da doğdu. Babası II. Abdülhamid’in yaveri olan bir deniz subayıdır. Galatasaray Lisesinde okurken okulunu yarıda bırakarak çalışmaya başladı. Çeşitli işlerde çalıştı. Vakit, Son Posta gibi gazetelerde muhabirlik ve düzeltmenlik yapmıştır. Karagöz gazetesinde başyazarlık yaptı. Tan gazetesinin yazı işleri müdürlüğüne getirildi. Kemal Tahir, Nazım Hikmet Ran ile birlikte Donanma Komutanlığı Askeri Mahkemesinde isyana teşvik suçlaması ile yargılanmış 15 yıl hapse mahkum edilmiştir. 12 yıl ceza evinde yatan Kemal Tahir genel afla özgürlüğüne kavuşmuştur. Kemal Tahir özgürlüğüne kavuştuktan sonra İzmir Ticaret Gazetesi İstanbul temsilciliğini yaptı. 7 Eylül 1955 olaylarında gözaltına alındı ve 6 ay tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakıldı. Aziz Nesin ile birlikte Düşün Yayınevini kurmuştur. 60 yıldan sonra tamamı ile birlikte edebiyata yönelmiş ve kendini yazmaya vermiştir. Geri kalan hayatını romanlarından gelen gelir ile sürdürdü. M. Kemalettin imzası ile birlikte Mayk Hammer ve Sherlock Holmes romanlarını yazdı. Yedigün dergisinde yayınladığı öyküleri 2006 yılında kitaplaştırıldı.
Yorgun Savaşçı eseri ile Yunus Nadi Roman Armağanını ve Devlet Ana eseri ile TDK Roman ödüllerini aldı. Yorgun savaşçı eseri beyazperdeye uyarlandı fakat gösterime girmedi yakıldı. Kemal Tahir halkı hapiste tanımıştır. Romanlarında işlediği başlıca konuları meşrutiyet, köy enstitüleri, tek parti dönemi olmuştur. 21 Nisan 1973 yılında İstanbul’da hayata veda etmiştir.1
Kemal Tahir Marksist bir düşünceye sahipti. Fakat Marksistler, Kemal Tahir’i kabul etmemiş ve onunla tartışmışlardı. Özellikle, Devlet Ana eseriyle birlikte bu tartışma alevlenmiş hatta şöyle demişlerdir: “Peyami Safa’yı bize verin Kemal Tahir’i siz alın!”
Devlet Ana eserinde Kemal Tahir “Kerim Devlet” tezini Osmanlı’ya bağlamış ve övmüştür. Zaten ölümüne kadar hep devletçi olmuş, devleti hep el üstünde tutmuştur. Yaşar Kemal’in muhteşem eseri İnce Mehmed‘e karşılık Rahmet Yolları Kesti romanını yazmış ve eşkıyalığı kabul etmemiştir. Fikirleri her daim sabit kalmazdı. Bir hususta kendi fikirlerini değiştirir ve bağlı kalmazdı. Örneğin bir zaman Mustafa Kemal’i hiç eleştirmemiş olmasına karşın bu fikri ilerleyen zamanlarda değişmiş ve eleştirmeye başlamıştı. Donanmada askerlik vazifesini yaparken, asker arkadaşına Sabahattin Ali’nin bir romanını verirken yakalanmış ve komünistlik suçlaması ile yargılanarak hapse mahkûm edilmişti. Çankırı ve Malatya hapishanelerinde uzun yıllar kalmıştır. Çankırı şivesini romanlarında çok sık kullandığını görmekteyiz. Malatya cezaevinde kalırken Karılar Koğuşu adlı eserini yazmış ve bu eser sonra ki yıllarda sinemaya kazandırılmıştı. Hapishane yıllarında arı gibi çalışmış ve birçok eserini de hapishane yıllarında yazmıştır.
Yazdığı tarihi romanlar ile tarihi roman yazarlığına yeni bir boyut getirmiş ve tarihi romancılık kalıplarını kırıp atmıştır. Tarihi roman yazarlarının baş yazarlarından olan Kemal Tahir tarihi roman anlayışını başka bir boyuta getirmiş ve adeta değiştirmiştir. Yazdığı Yorgun Savaşçı romanı ile Yunus Nadi Roman Ödülünü, Devlet Ana eseri ile de TDK ödülünü alan Kemal Tahir başarılı yazarlık hayatını önemli ödüller ile de taçlandırmıştır.
“Ben Anadolu halkının yazarıyım. Bu halk, kimilerinin sandığı gibi bir yabancı imparatorluğun, zorla köle edilmiş ve yüzyıllar boyu zorla çalıştırılmış bir köle-halkı değildir. Dünya’nın en büyük imparatorluğunu kurmuş, bu imparatorluğu kökleştirip geliştirmiş; en az altı yüzyıl kanıyla, canıyla, aklıyla, malıyla savunup yaşatmış kahraman ve soylu bir halktır.” 2
Kemal Tahir romancıdır ve hayatı boyunca hep yazmıştır. Bu memleketin insanlarıyla vakit geçirmiş, onların ruhunu aramış ve bulmuştur. Bu memleketin insanlarının dertleriyle dertlenmiş, sevinçleriyle sevinmiş, üzüntüleri ile de üzülmüştür. Halkın ruhunu arayarak yazmıştır. Bu memleketin insanını en iyi tanıyan yazarlardan biridir. Halkın ruhunu arayan ustaya bu sayısız eserleri için bir kez daha teşekkür ederiz. Ruhu şad olsun!
Kaynakça:
1 https://kidega.com/yazar/kemal-tahir-133516
2 Kemal Tahir, Notlar Sanat-Edebiyat 1, İthaki Yayınları syf.:66