1936 Model Gençler kitabı her şeyden önce bizi yazarlık yolculuğuna çıkmış “genç gazeteci” Kemal Tahir’le tanıştırıyor. Broşürlerdeki yazılarının “gazeteci” Kemal Tahir’den “romancı” Kemal Tahir’e dönüşümünde nasıl bir rol oynadığı hakkında fikir sahibi olmamızı sağlarken dönemin edebiyat dünyasının gözünden ülkenin toplumsal yapısını gözlemleme açısından da farklı bir bakış açısı doğuruyor.
Edebiyatımızda özellikle 1930’larda yazarlar arasındaki kavgalar, en az dostlukları kadar meşhurdur. Bunun en büyük sebebi kuşkusuz dönemin yazarlarının genç Cumhuriyet’le Osmanlı arasında ya da diğer bir açıdan bakarsak batıyla doğu arasında kalan, yeni düzeni kafasında ölçüp tartan yazın dünyasındaki önemli kalemlerin sosyokültürel ve toplumsal düzeyde iki arada bir derede sıkışıp kalmış olmasıdır. Ancak bu tartışmaları farklı bir yerden ele alırsak edebiyatımız için bir platform oluşturduğunu söyleyebiliriz. Zira dönemin usta yazarları şimdiki gibi birbirlerine ana avrat düz gitmek yerine kalemlerini kullanarak yeni neşriyatlar ortaya çıkarmıştır. “Namık Kemal İçin Diyorlar Ki” ve “1936 Model Gençler ve Zavallı Peyami Safa” işte böyle bir tartışma ortamının ürünü iki yayındır. Akademisyen Mehmet Güven Avcı tarafından hazırlanan, Ketebe Yayınları etiketiyle okurla buluşan 1930’ların Edebiyat Ortamı ve Kemal Tahir alt başlıklı “1936 Model Gençler” kitabı, Kemal Tahir’in gazeteci kimliğiyle hazırladığı “Namık Kemal İçin Diyorlar Ki” ve “1936 Model Gençler ve Zavallı Peyami Safa” broşürlerinin ortaya çıkma hikâyesini anlatırken, Kemal Tahir’in de gazeteci kimliğiyle yazdığı ilk eserlerini okuma ve usta kalemin düşün dünyasının oluşum sürecine yakından bakma fırsatı sunuyor.
“Namık Kemal İçin Diyorlar Ki” ve “1936 Model Gençler ve Zavallı Peyami Safa”nın çıkış noktasına gelecek olursak; 1930’lu yıllarda özellikle üniversiteli öğrenciler arasında Namık Kemal’e karşı yoğun bir ilgi oluşmaya başlar. Anma törenleri düzenlenir, gazetelere demeçler verilir. Namık Kemal’in gördüğü bu ilgiye edebiyat dünyası da kayıtsız kalmaz. Başta Peyami Safa ve Milli Türk Talebe Birliği, Namık Kemal’in el üstünde tutulmasından hayli hoşnuttur. Ancak diğer yandan Nâzım Hikmet ve Kerim Sadi gibi sol kanattan isimler, bu gençlerin daha önemli konulara ve esas olarak da “hürriyetperverlere” ilgi göstermesi gerektiğini konusunda hemfikirdir. O yılların acar gazetecisi Kemal Tahir de tartışmaları yakından izlemektedir ve bu iki ayrı görüşe sahip gruptan kişilerle mülakatlar yapar. Bu yazıları da bir broşürde bir araya getirir. “Namık Kemal İçin Diyorlar Ki” de böyle bir fikri takibin ürünü olarak ortaya çıkar. Broşür yeni bir tartışmanın fitilini ateşler. “Gazeteci” Kemal Tahir de bu kez Suat Derviş ve Ahmed Cevad’la birlikte “1936 Model Gençler ve Zavallı Peyami Safa” adlı ikinci broşürü hazırlayarak gelen tepkilere cevap verir. Kemal Tahir’in her iki broşürde yer alan yazıları elimizdeki kitapta mevcut olduğu için o kısmı okura bırakıp konuyu toparlayalım.
1936 Model Gençler kitabı her şeyden önce bizi yazarlık yolculuğuna çıkmış “genç gazeteci” Kemal Tahir’le tanıştırıyor. Broşürlerdeki yazılarının “gazeteci” Kemal Tahir’den “romancı” Kemal Tahir’e dönüşümünde nasıl bir rol oynadığı hakkında fikir sahibi olmamızı sağlarken dönemin edebiyat dünyasının gözünden ülkenin toplumsal yapısındaki haletiruhiyeyi gözlemleme açısından da ayrı bir bakış açısı getiriyor. Hem Kemal Tahir’in ilk eserleriyle tanışmak hem de enteresan “kalem kavgalarına” birinci ağızdan tanık olmak için “1936 Model Gençler” kitabı Türk edebiyat tarihi için önemli bir not düşüyor.
- Mehmet Güven Avcı – 1936 Model Gençler / “1930’ların Edebiyat Ortamı ve Kemal Tahir”
- Ketebe Yayınları – İnceleme
- 96 sayfa
