Coğrafya kimi zaman kaderdir kimi zaman da kifayetsiz bir lütuf. Orhan Pamuk’un “Cevdet Bey ve Oğulları”nı okurken bu cümlenin etkisini yüreğimde hissetmiş, nüfuz ettiğimiz toplumun batılı gözler tarafından ne sıklıkla izlendiğini düşünmüştüm. Halkların yaşadığı sosyal değişimleri edebi metinlerle keşfedebilmek; sözcüklerin arasında nefes alabilmek, ritme uyum sağlayabilmek, sınırsız bir duygudaşlık sunuyor okuruna. Ala El Asvani’nin Maya Kitap etiketiyle yayımlanan Mısır Otomobil Kulübü Akdeniz’in karşı yakasından kimliğimize seslenen çok yönlü bir roman.
Hikâye, yazarın ailesinden biraz uzaklaşıp sahildeki evine çekilmesiyle başlıyor. Eserini tamamlayıp düzeltmesiyle uğraşırken, kapı önündeki ayak seslerinden ötürü olaylar değişiyor. Karakterlerin arzuları ve düşüncelerinin de metne dâhil edilmesiyle kitap adeta Nil Nehri gibi akışkan ve zengin bir atmosfere bürünüyor. Derken zamanın kısa diliminde Almanya’dayız. Ani mekân değişiminden dolayı kısa bir tereddüt anı yaşansa dahi içeriğe eğildikçe arabanın icadının ilginç anekdotlarla resmedildiği görülüyor. İkinci cihan harbi, sanayi endüstrisinin hızla gelişmesi ve İngiltere’nin Mısır’ı sömürgeleştirmesinin etkisiyle arabalar Kahire sokaklarında süratle boy gösteriyor. Majestelerinin Avrupa tutkusu ve ayrıcalıklı insanlarla vakit geçirme isteğinden ötürü de Mısır Otomobil Kulübü değerli müşterilerine ve okurlarına kapılarını sonuna dek açıyor!
Darav ailesinin önde gelen zenginlerinden Abdülaziz’in servetini yitirip Otomobil Kulübü’nde çalışmasıyla olaylar daha da iç içe giriyor. Öğrenim için emek sarf eden kardeşler Kemal ve Saliha’nın yanı sıra zihni kıt bedeni güçlü Mahmud, babasının hatalarını tekrarlamamaya niyetli Said’in hikâyesine odaklanan metin aynı zamanda bir ailenin hayatta kalma mücadelesini anlatıyor. Dönemin çalışma hayatı Otomobil Kulübü üzerinden resmedilirken Majestelerinin sağ kolu Alku’nun personel üzerinde kurduğu acımasız otoriteye yakinen tanıklık ediliyor. Peki, Otomobil Kulübünde Majestelerine hazırlanan komploda çalışanların parmağı var mı? Çalışanların kendinden bile şüphelendiği ortamda karmaşa giderek illet halini alıyor.
Aşk, seks, hastalık, ölüm, darbe, doğu, batı, medeniyet, kölelik, efendilik ve mutluluğun peşinden savrulan karakterlerimizi ne bekliyor? Asvani bizi çıkardığı maceranın keskin virajlarında dolaştırırken anlatım gücünü, mizahını, tarihi birikimini ve en önemlisi de kaderin değişken çizgilerini özgün yeteneğiyle anlatıyor. Otomobil yoldan çıkıp frenler patlayıncaya değin süren karnavala ilk cümleden itibaren katılabilmeniz ve Kulübün masalarında oturup sevecen bir gece geçirebilmeniz dileğiyle…
- Mısır Otomobil Kulübü – Alâ El Asvani
- Maya Kitap – Roman
- 432 sayfa
- Çeviri: Avi Pardo