Artemis, Ay üzerinde geçen bir bilimkurgu romanı. Marslı’nın yazarı Andy Weir bu sefer Ay üzerinde yaşam nasıl olurdu sorusuna daha farklı bir açıdan bakmış. Uzaylılar ya da ayda, uzayda yaşam var mı, düşüncesi yerine, insanoğlu Ay’da bir yerleşke kursaydı nasıl olurdu, sorusunun üzerinde hayal gücünü çalıştırmış ve bu yerleşkeye de Artemis adını vermiş. Hava limanı, sokakları, işçi sınıfı, yaşam standardı ve pek çok açıdan Dünya’ya benzese de; birbirine kanallarla bağlı beş farklı kabarcıktan oluşan, kendi sanayisi olan, kendi oksijenini üreten, ayrı para birimi olan ve yer çekimi farklılığından dolayı dünyamızdan farklı bir yaşam sunulan ufak bir ülke gibi Artemis. Bu yüzden dünyadan pek çok farklı ırka mensup insan bir arada yaşıyor, fakat Artemis’te ırkların nerdeyse hiçbir önemi yok. Eğer sınır dışı edilmeyeceksiniz tabii!
Artemis, anlatıcı Jasmine Bahara üzerinden anlatılan bir roman. Her ne kadar birinci tekil şahıs anlatımı okuru romanın içine çekse de anlatıcının bir kadın karakter olduğunu anlamak, yazarın kullandığı dil yüzünden, biraz zaman alıyor. Aslında yazarı bu konuda fazla suçlayamayız çünkü Jasmine yani Jazz böyle bir karakter. Argo dili, sert yapısı, kanunsuz işleri bunu gerektiriyor. Jazz’ın kural tanımamazlığı, dile getirilmesinden nefret ettiği yetenekleri, cesareti bana biraz Ejderha Dövmeli Kız, Lisbeth Salander’ı hatırlatsa da maalesef o boyutta etkileyici bir karakter değil. Ama Jasmine’in de hakkını yememek lazım, o da ilginç biri. Tabii ki Andy Weir bir bilimkurguda aradığımız şeylerden gerçekçiliği hiç elden bırakmamış ve insana okudukça mümkün olabilirmiş gibi gelen bir dünya yaratmış. Ay’da kurulan bu dünyanın farklı kuralları da var. Sanal bir para birimi olan ying’i kullanıyorlar ve her türlü ödemeyi gizmo adı verilen cihazlarla gerçekleştiriyorlar. Ay’a turist olarak gelseniz bile mutlaka bir gizmonuz olmalı! Bu arada Ay’a turist olarak gitmek de tahmin edersiniz ki pahalı. Artemis’te işler yolunda gözükse de değil ve bu dünyanın karanlık tarafında genç bir kadın olarak kaçakçı, Arap, Müslüman, Jazz var.
Çok daha iyi yaşam standartlarına ulaşmak isteyen dolayısıyla tek derdi zengin olmak olan Jazz, tüm bu yeteneklerine rağmen başını bir güzel belaya sokunca, Artemis, bol maceralı bir bilimkurgu romanı olmuş. Roman boyunca arada, Jazz ve Dünya’dan arkadaşı Kelvin’in yazışmalarına da şahit oluyoruz. Böylece kahramanımızın geçmişine dair daha çok bilgiye sahip oluyoruz fakat asıl romanın sonuna doğru Jazz’i daha iyi tanımış oluyoruz. Hem bu farklı karakter, hem de bir uzayda yaşam var mı sorusuna biz, insanoğlu acaba Ay’da yaşamayı başarabilir miyiz açısından bakışıyla Artemis ilgi çekici bir bilimkurgu romanı.
- Artemis – Andy Weir
- İthaki Yayınları – Roman
- 368 Sayfa
- Çeviri: Emre Aygün