Buket Uzuner‘ in Kumral Ada Mavi Tuna kitabı ilk cümlesinden son cümlesine kadar her satırının altı çizilebilecek bir kitap. Bu kitabı okuyacaksanız yanınıza kesinlikle bir kalem ve bir not defteri almanızı yahut elektronik cihazlarınızın not bölümünden yer ayırmanızı tavsiye ederim. Kitapta yer alan tasvirler öyle etkileyici, nokta atışı yapılan tespitler o kadar ‘ gerçeğimiz’ ki.. Mutlaka dönüp tekrar tekrar okumak isteyeceğiniz çok cümle olacaktır.
Öğreniyoruz işte… Canımız yana yana içimiz kanaya kanaya özgürlüğü öğreneceğiz.
Toplumsal barışın son nefesini verdiği günlerden bir salı günü iç savaş başlar ve bir öğretmen, Mavi Tuna, askere çağrılır ve aynı gün gazetelerde failinin Kumral Ada olduğu bir cinayet haberi yazmaktadır. İç savaşın anlatıldığı bölümlerde Tuna’nın yaşadığı pek çok şeyi akıl almaz ve insanlık dışı bularak bunların ancak korkunç bir kabus olduğuna inanmaktadır ve bu da iç savaşın iç yüzünün kusursuz bir anlatımı.
Fakat bu yalnızca toplumsal bir iç savaşın anlatıldığı bir kitap değil. Askerliği sırasında sıklıkla geçmişe giden Tuna dört gencin kendi iç savaşlarını da anlatıyor : hayatta en sevdiği kadın Ada, kahramanı abisi Aras, Ada’ nın kuzeni Meriç’in.
Tuna ve Aras geleneksel göçmen bir ailenin çocukları olarak Kuzguncuk’ta yaşarken mahalledeki köşke, ünlü oyuncu bir çift ve çocukları Ada taşınır. Mavi Tuna’nın oldukça kumral Ada’yla arkadaşlık etmek istemesiyle başlar hikâye.
Onu ilk gördüğümde yaşantımda çok önemli bir yer tutacağını sezmiştim. Bu tıpkı bir filmin daha ilk karesinden bütünün anlamak , sonunu tahmin etmek gibi bir duyguydu.
Aras ve daha sonra Ada’nın kuzeni Meriç de katılır. Tuna romantik asi, Ada özgüvenli ve dik başlı, Aras yakışıklı, başarılı ve en önemlisi sevdiklerinin kahramanı Meriç ise bir tablo kadar sessiz ve güzeldir. Ada ve Tuna için önemli karakterlerden biri de Ada’nın dayısı şair Doğan Gökay’dır ve şöyle der:
”Aşkın binbir çeşidi vardır ve hepsi acıtır.”
Bu birbirinden çok farklı dört kişinin hikâyesinde aşkın ve hayatın bin bir şeklini okuma şansı ediniyoruz. Kendimizden çokça an buluruz, duygu buluruz.
Karakterler, onların duygu düşünce durumları ve bunların davranışa yansıması o kadar şeffaf işlenmiş ki bu sayede kendimizi hikâyenin içine giriyor ve orada kendimizi buluyoruz.
- Kumral Ada Mavi Tuna – Buket Uzuner
- Everest Yayınları – Roman
- 500 sayfa