Cumhuriyet Dönemi’nde yazılmış başarılı köy romanlarından biri Tütün Zamanı. Yazıldığı günden bu yana, Zeliş ile Cemal’in aşkındaki duruluk, okurları romanın içine çekmeye devam ediyor. Bir türkünün hikâyesiymişçesine yazılmış bu romanı daha önce okumuş, dinlemiş hatta izlemiş hissine kapılsak da; Zeliş, modern günlerimizde görmeye alışkın olmadığımız bir samimiyetle kucaklıyor bizi.
Necati Cumalı’nın 1959’da Tütün Zamanı adı ile tefrika edilmiş, 1971’de Zeliş ismiyle yeniden basılmış bu ilk romanında, Ege’de yaşanan bir köy aşkı çerçevesinde; bölge halkının, tarıma dayalı yaşamın ve dönemsel gerçekliklerin yansıtıldığını açıkça görebiliyoruz. Cumalı, romanda bölge halkının hareketliliğini, yaşantısının kıvraklığını ve Ege’nin güzelliklerini öyle canlı tasvirlerle aktarmış ki, okur olarak bizlerin, kendimizi kitabın bir parçası atfetmemiz çok tabii bir netice. Sanki tütün tarlasında ırgatız, Zeliş ile Cemal’in aşkının gizli şahitlerindeniz, bir Ege köyünde yaşayan karakterlerin yakın bir tanıdığıyız…
Romanda olayların seyrinden bahsetmek gerekirse:
Zeliş, henüz on sekizini doldurmamış bir genç kız. Cemal ile gönülleri ölesiye bağlanmışken Zeliş’in babası, oldukça zengin olan Bekir’e, kızı vermekte ısrar ediyor. Köyde yayılan dedikodulardan ve Zeliş’in babasının baskılarından yılan iki genç aşığın birlikte kaçmalarının ardından olaylar hızlanarak devam ediyor.
Meraklısına bir de kitabın, Orhon Murat Arıburnu yönetmenliğinde, Yılmaz Güney ve Cavidan Dora’nın başrollerini paylaştığı, “Tütün Zamanı” ismiyle yayınlanmış, 1959 yapım bir filmi olduğunu not olarak ekleyeyim. Henüz tefrikası neşredilirken senaryolaştırılmış olan romanın basımından önce ün kazanmasında bu filmin katkısı ise oldukça büyüktür.
***
Aşk için mücadele etmenin kıymetini ve nadir bulunan bu duyguya sımsıkı tutunmanın önemini okuyucuya hatırlatan bir roman, Tütün Zamanı. Aşkın en duru öykülerinden birini okumak isteyen ve bu sadeliği özleyenlere şimdiden iyi okumalar diliyorum.
–Zeliş (Tütün Zamanı 1), Necati Cumalı
Cumhuriyet Kitapları, 26. Baskı Ekim 2009-
*Görsel, kitap.cumhuriyeti.com.tr adresinden temin edilmiştir.