Başkalarını öldürmek üzere eğitilmişlere nasıl ve neden kahraman deriz ki?
Zorlu, çetrefilli, tabiri caizse dikenli bir soru. Gelin buna tam da gününde mitolojik bir kahraman üzerinden bakalım. Neden ‘tam da gününde’ çünkü Salı sabahının erken saatlerinde Mars’ın temsil ettiği ve kendi evi Koç burcunda yeniay var. Mart ayı hem Yunan hem de Roma mitlerinde Ares/Mars’ın ayı olarak bilinir.
Mitolojik ve Astrolojik boyutunun yanı sıra, Ares (Άρης) bir kahraman mı? Evet. Homeros tarafından kaleme alınmış Ilyada’nın arka fondaki aktörlerinden biri. Bir savaş tanrısı. Strateji ve akılcı yönü ile elinde taşıdığı Nike (Νίκη) ile yarı-kızkardeşi Athena’dan (Αθηνά) ayrılan; inatçı kişiliği, deli cesareti, kararlılığı ile bilinen, fiziksel gücü temsil eden Olimpos’un önemli tanrılarından; Ares…. İlyada’nın bir bölümünde kendi babası Zeus tarafından “en iğrenç ve sadece kavga, savaş ve kandan beslenen tanrı” olarak tanımlanan; Ares…
Homeros’un İlyada’sında Ares Truva’nın yanında yer alır. Yukarıda saydığım tüm özelliklerin vücut bulmuş halidir Ares ve Truvalıların arkalarında bu güç varken yenilmeyeceklerinin işaretidir adeta. Ancak savaş bittiğinde, kazanan tarafın; akıl, strateji, yani Athena’nın temsil ettiği ve koruduğu taraf olduğu gayet açıktır. Oysa kahraman; ne Ares ne Athena ne Odisseus önderliğinde inşa edilen Truva atı ve içindeki savaşçı askerler ne de geri kalan tanrılardır bana göre. Kahraman -yenilmiş olsalar da- kendini savunan Truva halkıdır.
Konumuz Mars’a dönecek olursak; her ne kadar Roma tanrılarının; çok daha eski ve kabul görmüş Yunan tanrıları üzerine inşa edildiği ve sadece isimlerinin değiştiği söylense ve bu bir anlamda doğru olsa da, tam olarak gerçeği yansıtmaz. Ares Roma’da Mars’tır evet, fakat Mars aslında erken Roma döneminde var olan bir tanrıdır. Toprağı, kadınları ve kız çocukları koruyan, baharla hayat veren, Sabine geleneğinin bir tanrısı Mars Gradivus. İlyada’nın bir anlamda devamı niteliğinde kabul edilen Vergilius’un Aeneas destanından bildiğimiz üzere Truva düştüğünde sağ kalanlar Roma’ya doğru yola çıkarlar, vardıklarında şehri kurarlar ve zaman içinde çok daha güçlü ve eski olan Yunan tanrıları -politik ve güç amaçlı sebeplerle- var olan Roma Tanrılarına adapte edilir. Böylece Mars aynı zamanda Ares olur. Fakat bu bağlamda baharı da temsil eden Mars (Mart) aynı zamanda gücü ve savaşı da temsil eden her daim kızgın bir o kadar cesur Ares’e dönüşür. Astrolojideki evi, Koç burcunu da temsil eden takım yıldızıdır.
Yunan mitolojisinde Salı günü (Ημέρα Αρεος) Ares’in günü olarak bilinir. Ve yukarda da dediğim gibi bu Salı sabaha karşı, tam da gününde, Ares’in evi Koç burcunda yeniay var. Mitoloji’de Ares’in savaş arabasında kendisine oğulları Phobos (φόβος) ve Deimos (Δεϊμος) eşlik eder. Gökyüzünde de Mars gezegeninin hemen yanında 1877’de iki uydusu keşfedilir ve bu iki uyduya elbette oğullarının adı verilir; Phobos ve Deimos.
Yeni ay dönümünün bize bu kahramanın Ares değil Mars yönü ile gelmesi olsun dileğimiz. Öldürmek üzere eğitilmişlere değil; koruyan, kollayan, vazgeçmeyenlere kahraman diyelim. Ares’in kaybetse de sonuna kadar kendini savunan, kollayan yeni ülke kurmak için yola çıkan Truvalı kahramanları gibi …
(Mars & Venus by Carole Radatto/ edited by JhonyBravo20)
Ve küçük bir not iliştirelim; Bu yazı elbette herhangi bir kitabın incelemesi yahut tanıtımı değildir. Kaynak olarak gösterebileceğim tek şey gezegenlere Ay’a ve mitolojiye olan ilgimdir ve muhakkak ki astrolog olmanın yanından uzağından geçmem. Ancak muhtemelen okumuş olabileceğiniz İlyada’nın yanı sıra tüm bu yazdıklarımdan bağımsız Alberto Manguel’in kaleme aldığı Versus Yayınları’ndan çıkan İlyada ve Odysseia, Homeros, kitabını okumanızı önerebilirim. Kitabın ‘Sunuş’ bölümünün ilk satırları Raymond Queneau’nun, 1947’de Flaubert’in Bilirbilmezler, Bouvard ve Pecuchet adlı eserine yazdığı önsözle başlar:
“Her büyük edebiyat eseri ya İlyada ya da Odysseia’dır.”
[İlk iki fotoğraf Google görseller. Son fotoğraf Tumblr.com aracılığı ile]
