Modern birey, yalnızca tüketici değil; aynı zamanda yatırımcı, tasarrufçu ve risk yöneticisidir. Şaban Yaman’ın Yatırım Psikolojisi ve Risk Yönetimi adlı eseri, bu çok katmanlı kimliğin finansal davranışlar üzerindeki etkilerini anlaşılır, akademik ama aynı zamanda sahici bir dille analiz ediyor. Say Yayınları tarafından yayımlanan bu kitap, yatırım kararlarının yalnızca ekonomik verilerle değil, aynı zamanda zihinsel, duygusal ve sosyal etkilerle şekillendiğini savunarak, iktisatla psikolojinin kesiştiği noktada yatırım hadisesine özgün bir katkı sunuyor.
Kitap, on bölümden oluşan yapısıyla hem teknik bilgiye hem de zihinsel farkındalığa hitap ediyor. İlk bölümlerde tasarruf alışkanlıklarının bireyin hayatındaki karşılığı, ekonomik kriz dönemlerinde alınan kararların psikolojik arka planı ve yatırım motivasyonlarının kökeni gibi konular tartışılıyor. Yaman, yatırım dünyasında “rasyonel birey” mitinin sınırlarını göstererek, duyguların ve önyargıların yatırım kararlarını nasıl biçimlendirdiğini örneklerle ortaya koyuyor. Özellikle “kayıptan kaçınma”, “sürü psikolojisi” ve “aşırı güven” gibi davranışsal ekonomi teorilerinin pratik karşılıkları kitabın omurgasını oluşturuyor. Eserin güçlü yanlarından biri, ekonomi dilinin çoğu zaman soyut ve karmaşık olan yapısını sadeleştirerek okuyucuyla içten bir bağ kurabilmesi. Şaban Yaman, yatırımcının zihinsel tuzaklarını ele alırken didaktik bir üsluba düşmeden, okuru kendisiyle yüzleştiren bir anlatım benimsiyor. Bu anlatım sayesinde, okuyucu yalnızca piyasa verilerini analiz etmeyi değil, kendi kararlarını da sorgulamayı öğreniyor.
Kitabın ileri bölümlerinde borçlanma davranışları, faiz kavramının birey psikolojisindeki etkisi, risk algısının şekillenişi ve hisse senedi fiyatlarının nasıl okunması gerektiği gibi daha teknik konular işleniyor. Ancak bu bölümler bile, kuru teknik bilgilerle değil; gerçek yaşam senaryoları, metaforlar ve yatırımcılardan örnekler aracılığıyla veriliyor. Bu yönüyle eser, hem akademik bilgi sunuyor hem de kişisel finans becerilerini geliştirmeyi amaçlıyor. Yatırım Psikolojisi ve Risk Yönetimi, yatırım yapmanın yalnızca “para kazanmak” olmadığını, bunun bir tür kişisel farkındalık yolculuğu olduğunu öne sürüyor. Bilindiği gibi günümüzde ekonomik kararlar, bireyin geçmiş deneyimleri, içinde bulunduğu kültürel bağlam, toplumsal beklentiler ve kişilik özellikleriyle iç içe geçiyor. Dolayısıyla bu kitap, yalnızca yatırımcılara değil; karar alma süreçleriyle ilgilenen tüm okurlara seslenen bir kaynak olarak değerlendirilebilir.
Sonuç yerine… Yatırım Psikolojisi ve Risk Yönetimi, finansal okuryazarlık çağında bireyin ekonomik kimliğini yeniden düşünmesini sağlayan önemli bir metin. Şaban Yaman, hem akademik hem de gündelik hayatla bağlantılı örneklerle yatırım davranışlarının arka planını başarılı biçimde analiz ediyor. Kitap, yatırım kararlarının salt veriyle değil, aynı zamanda insanın zaafları, korkuları ve arzularıyla şekillendiğini göstererek, okuru düşünmeye davet ediyor. Neticede, Yatırım Psikolojisi ve Risk Yönetimi, para ile insan arasındaki o kadim ilişkiyi, yeni yüzyılın ihtiyaçlarına uygun bir biçimde yeniden ele alma iddiasında… İyi okumalar.

- Yatırım Psikolojisi ve Risk Yönetimi – Şaban Yaman
- Say Yayınları
- 344 sayfa