Bugün size anadilimzde bulunan değerli ve çok güçlü bir kelimeyi hediye edeceğim. Hayatımızı bu kelimenin üzerine inşa edeceğiz.
Artık dünyanın en önemli sorunlarından birisi olduğunu bildiğimiz iklim sorunları ve küresel ısınmanın ulaştığı tartışılmaz boyutun, “Mavi Gezegen”i nerelere götüreceğini, sonucunda biricik dünyamızın gelecekte nasıl olacağını, yaşamlarımızı ve alışkanlıklarımızı değiştirmezsek gelecek nesilleri ne gibi tehlikelerin beklediğini az çok hepimiz biliyoruz. Bunun için kendimizce önemler alıyor çalışıyoruz ve hatta ülkeler ve devlet toplulukları gelecekte yaşanabilecek sorunların önüne geçebilmek için eylem planları hazırlıyorlar. Fakat, devinim o denkli şiddetli gelişmekte ve yer kürenin değişimi o kadar hızla devam etmekte ki, kaçınılmaz sonun öngörülenin çok daha yakınında olduğu da tartışılmaz bir gerçek. Ürkütücü senaryoların neler olduğunu bilmeyenleriniz varsa, ufak bir araştırmayla gelecekte insanlığı nelerin beklediğini öğrenmesi güç değil. Bununla alakalı bilimsel ve oldukça referans içeren çalışmalar mevcut.
Peki, günümüzden çıkıp gelecekte artık dönülemez noktaların geçildiği ve küresel ısınma neticesinde dünyanın bambaşka bir gezegen olduğunu varsaydığımızda, oluşacak yeni düzeni nasıl tahayyül ediyorsunuz?
Bu konu sanat dünyasının yakından ilgilendiği bir meşgale. Sinema ve edebiyatın bu alanda oldukça fazla ürün ortaya koyduğunu görebiliriz. Birazdan size bahsedeceğim ikileme kitap dizisi de bunun bir örneği.
Patricia Forde’nin kaleme aldığı ve Genç Timaş etiketiyle raflarda yer alan ikilemenin ilk kitabı olan Liste hakkında sevgili Esra Karadoğan kıymetli bir yazı kaleme almıştı. İkilemenin ikinci kitabı olan Son Kelime de geçtiğimiz günlerde raflardaki yerini aldı.
Liste’de, özetlemek gerekirse bahsettiğimiz küresel felaketler yaşanmış (Erime) ve hayatta kalan insanlığı kontrol eden John ve Amelia yeni bir düzen kurmuş (Ark), fakat kurulan bu düzen baskıcı ve otoriter bir şekilde biçimlenmiştir. Azalan kaynakları kontrol edebilmek ve dünyanın içinde bulunduğu durum nedeniyle sahip olduklarının sınırlanması nedeniyle, insanları konuştukları dili kontrol etmek için 700 kelimeden oluşan bir liste belirlenmiş ve insanların bu kelimeler çerçevesinde birbiriyle iletişime geçmesi istenmiştir.
Baş kahramanımız Letta, hikâyenin devamında artık Amelia’nın giderek sertleşen yönetimi karşısında arkadaşlarıyla beraber düzeni değiştirmek ve insanlığın özgürlükleri için savaşmaya devam ederler. Uygulanan dil politikası nedeniyle neredeyse doğru düzgün cümle konuşamayan çocukları ormanlarda “Çalı Okulları” dedikleri bir eğitim programına tabii tutarlar fakat hükümet muhafızları artık daha da katıdırlar. Amelia uyguladığı yöntemleri değiştirmiştir, artık yalnızca 500 kelimeden oluşan bir liste uygulanmaktadır ve yeni bir sistem denemektedir. Yeni doğan bebekleri ailelerinden alarak onların tamamen izole bir şekilde yetişmesini istemekte ve geleceği bu şekilde kontrol etmeye çalışmaktadır.
Gizliden gizliye örgütlenen ve bir devrim planlayan Üretkenler halkı bilinçlendirmeye çalışırlar fakat aralarına karışan bir casus nedeniyle esir düşerler. Letta ve onunla beraber kurtulmayı şans eseri başaran Marlo, hem dünyanın geleceğini hem de arkadaşlarını kurtarmak için yalnız kalmışlardır.
Ardışık bu iki kitabın en sevdiğim özelliğinden de bahsetmek istiyorum. İki kitabı da ayrı ayrı, birbirinden bağımsız olarak okuyabiliyorsunuz. Son Kelime ikinci kitap olmasına rağmen, ilk kitaptan ayrı olarak kendi içeriğinde rahatlıkla okunacak bir çalışma. Yani önce ilk kitabı okumanız gerektiği konusunda bir yanılgıya kapılmayınız. İkinci kitap, kendi başına oldukça doyurucu bir eser.
Distopya türüne güzel bir örnek teşkil eden serinin rahatlıkla okunur olması ve güncel sorunlara temas etmesi nedeniyle, hitap ettiği kesim olan genç okurlara vereceği mesajlar yerine ulaşıyor. Patricia Forde, ses getiren ilk kitap Liste’nin devamında bizleri özgürlük ve cesaret dolu bir yolculuğa sürüklüyor.
- Son Kelime – Patricia Forde
- Genç Timaş – Roman
- 288 sayfa
- Çeviri: Esma Fethiye Güçlü