Cezve Çocuk Yayınları‘ndan çıkmış bir mikrop ansiklopedisi olan; milyonlarca üyesiyle çok geniş bir aileye yapılmış keyifli bir yolculuğun mimarı yazar Kevser Özçelik ile ilk çocuk kitabı Mikrobistan’a Yolculuk hakkında konuştuk.
Öncelikle ilk çocuk kitabınız hayırlı olsun, tebrik ederim. Soruları hazırlarken ve kitabı incelerken çok keyif aldığım kısımlar oldu, özellikle resimlemelerini çok başarılı buldum bunları söylemeden söyleşiye geçmek istemedim. İlk sorum biraz kendi merakımı gidermek adına olacak: Kitabın başında aslında ilham kaynağınızın bir öğrencinin vermiş olduğu cevap olduğunu belirtiyorsunuz. Öğretmen misiniz? Öğretmenseniz branşınız nedir?
Çok sevindim, teşekkür ederim. Öğretmen değilim. Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi mezunuyum. Kitabı yazmaya karar verdiğimde ilk aklıma gelen bir öğretmen ve öğrenci ilişkisi olmuştu, ben de bunun peşinden gittim.
Bilimsel bir metin yazmak, kurgu metni yazmaya nazaran daha zordur. Çünkü öncesinde ciddi bir hazırlık gerektirir. Hele ki bu bilgileri çocuğa göre yazacaksak araya kurguyu da sıkıştırmak gerekiyor. Siz de bu zorlu yolu seçerek bilgilendirici bir metni çocuklara uygun olacak şekilde hikayeleştirmişsiniz. Neden kurmaca bir öykü yazmak yerine bilgilendirici bir kitap yazmayı seçtiniz?
Kesinlikle ciddi bir hazırlık süreci var. Araştırırken bunu da eklesem mi, burayı çıkarsam eksik kalır mı, diye diye sabah başına oturup bazen gece yarısına kadar başından kalkmadığım zamanlar oldu. Neden bilgi içerikli bir kitap yazmayı seçtim sorusuna gelecek olursam kitabımın çıktığı yayınevi Cezve Çocuk, çocuklar için bir ansiklopedi serisi çıkarıyor. Serinin birkaç kitabını okuduktan sonra bu seride bir kitabım olsun istedim. Biraz bilime olan merakımdan biraz da içinde bulunduğumuz pandemi döneminden dolayı mikropları araştırırken buldum kendimi. Anlatmayı ve paylaşmayı kıymetli bulduğum ve bundan keyif aldığım için çocuklarla da bu bilgileri eğlenceli bir hale getirerek paylaşmak istedim. Böylece Mikrobistan’a Yolculuk çıktı ortaya.
Sizce çocuk kitapları nasıl olmalı? İçeriğiyle çocuğun hangi duygusuna hitap etmeli?
Anlaşılır, basit ve mantıklı şeyler olmalı. Salt didaktik bir eser olmamalı bence. Öğretme, anlatma amacının yanı sıra çocuğu heyecanlandırmalı, eğlendirmeli, çocuğun hayal gücünü beslemeli. Okurken ‘ben gibi hissediyor, ben gibi düşünüyor, o da benim gibi’ diyebilmeli.
Aslında kitap bilgi açısından yoğun çünkü geniş bir başlık ele alınıyor. Kitapta hitap ettiğiniz yaş aralığı nedir?
Evet, bilgi açısından zengin bir içeriğe sahip. 7 yaş üzeri okuyabilir.
Kitapta mikroplar alt başlıklarıyla ele alınmış ve çocukları aşıya alıştırma konusunda da mesajlar veriliyor. Peki, Mikrobistan’a Yolculuk kitabını yazarken çocukları mikroplar hakkında bilgilendirmek, aşı farkındalığı oluşturmak dışında vermek istediğiniz, kitabı yazarken kafanızda tasarladığınız başka bir mesaj var mıydı?
Mikrop denilince çoğumuzun aklına hemen hastalıklar geliyor. Mikroplara karşı bu önyargıyı yıkmak, faydalı mikroplar ile arayı düzeltmek, bu kalabalık dünyayı çocuklara keyifle anlatmak derdindeydim.
Bir Türkçe Öğretmeni olarak gözlemlediğim kadarıyla çocuklar artık yaratıcı bulmadıkları basılı kitapları okumaktan kaçınıyor. Özellikle mikroplar hakkında çoğu şeyi pandemi sürecinde gerek ebeveynleri, gerek öğretmenleri, gerek televizyon, sosyal medya vb. aracılığıyla öğrenmek zorunda kaldılar. Aslında bir bakıma kitaptaki çoğu bilgiye iki seneye yakın bir süre maruz kaldılar hatta bazı ailelerde korktuğu için hâlâ bu durum devam da ediyor. Böyle olunca Mikrobistan’a Yolculuk kitabı çocuğun dikkatini çekecek mi? Mikrobistan’a Yolculuk kitabıyla pandemi döneminden çıkan çocukların dikkatini nasıl çekmeyi planlıyorsunuz?
Pandemi sürecinde çocuklar bir mikrobun dünya çapında bir hastalığa, büyük bir salgına sebep olduğunu öğrenmek zorunda kaldılar. Ama sadece bir virüsün… Oysa mikroplar sadece virüslerden oluşmuyor. Bu kalabalık ailede, yediğimiz yiyeceklerden tutun, soluduğumuz havaya kadar birçok konuda bize fayda sağlayan mikroplar var. Yalnızca pandemiden aşina oldukları Covid-19 değil ilk mikroptan günümüze kadar birçok mikrobun hikâyesi mevcut. Kendilerinden ve bize sağladığı faydalardan haberimiz olmayan bu mikroplarla tanışmak için, eğlenerek öğrenebilecekleri bir dünya kurmak istedim. Yeni şeyler öğrenmeye meraklı ve yolculuk yapmaktan keyif alan tüm çocukları kucaklayan bir dünya Mikrobistan. Ziyarete hiç kapanmayacak bir ülke, yolculuklar da ücretsiz. Ayrıca Patojen TV’ye de kulak versinler derim.
İlk çocuk kitabınız daha yeni çıktı, belki bu soruyu sormak biraz erken ama bir çocuk kitabı daha yazacak olsanız bu sefer ne üzerine yazarsınız?
Aklımda düşünceler hep var. İlk hangisi üzerine yazarım bilmiyorum ama kurmaca bir metin yazmak istediğimi biliyorum.
Bundan sonra edebiyat sahasında aktif bir yazar olarak hangi alanlara yönelmek istersiniz? Kendinizi geliştirmek istediğiniz bir alan var mı?
Çocuk edebiyatına daha çok yönelmek, editör ve musahhih olarak bir kitabın doğuşuna daha yakından şahit olmak isterim.
Bu keyifli söyleşiyi size teşekkür ederek sonlandırmak istiyorum. Kitabı okurken ortaokul yıllarımda Türkçe öğretmenimin bana her ay hediye ettiği Bilim Çocuk Dergilerini heyecanla okuduğum günlerimi hatırladım. Bizi bu keyifli yolculuğa çıkardığınız için çok teşekkür ediyorum. Mikrobistan tekrardan hayırlı olsun!
Bu keyifli söyleşi için ben teşekkür ederim, güzel anılarına götürebildiğim için ne mutlu bana :)