Kelime Yayınları Kurucusu ve Yayın Yönetmeni Dr. Asya Çağlar: “Çok satan da olsa az satan da olsa, bizim için önemli olan yıllar boyunca çocuklar için kült diyebileceğimiz kalıcı eserlerin yayıncısı olmak.”
Çocuk kitapları denildiğinde akla ilk gelen yayınevlerindensiniz. Bu bağı nasıl kurdunuz?
Bugünün çocuğunu anlamaya, onların beğenilerini, beklentilerini öğrenmeye gayret ediyoruz. Çocuklar nasıl kitaplar okumak istiyor, kendimize hep bu soruyu sorduk. Kendi çocukluğumuzda severek okuduğumuz ve bizde iz bırakan kitapları onların da beğenerek okumalarını beklemek haksızlık olur, sonucuna vardık. Kitapları yayımlarken kendi çocukluğumuza değil, bugünün çocuğunu düşünmemiz gerekiyor. Çocuk, her şeyi en naif ve en dürüst haliyle algılayan ve değerlendiren çok değerli bir varlık, onu küçümsemek hata olur.
“Nitelikli kitaplar” basan bir yayınevisiniz. Peki nitelikli bir kitap içinde neleri barındırmalı?
Kitap özenli bir dille yazılmış olmalı, en önemlisi bu diye düşünüyorum. Akıcı, zengin bir dile sahip olmalı. Çocuğa ders verme amacı olmayan, kıssadan hisse yapmayan, çocuğu öykünün içine çeken, ona farklı yaşam deneyimleri sunan bir öykü olmalı kitapta. Öyküyü destekleyen özgün resimlemeler, çizimler, sanatsal bir tasarım ve kaliteli bir baskı, nitelikli kitapların olmazsa olmaz özelliklerindendir diyebiliriz.
Yayınevi olarak çocuklarla birebir de iletişim kuruyorsunuz. Buradaki gözlemlerinizin yeni kitaplarınıza yansıması nasıl oluyor?
Her buluşma bize bir dünya dolusu değerlendirme sunuyor. Çocuklar bizim en değerli eleştirmenlerimiz. Aynı kitabı farklı bir tasarımla tekrar yayımladığımız da olmuştur. Ayrıca çocuk okurlarımızın istedikleri türde ve konuda kitaplar araştırdığımız ve yayımladığımız da olmuştur. Onları ne kadar anlamışız, bunu büyük bir cesaretle görmek ve bunu her an yayıncılığımıza yansıtmak bizi ayakta tutan önemli kanallardan biri.
Son dönemde yaptığınız sosyal sorumluluk projelerinizle de kendinizden söz ettiriyorsunuz… Projelerinizi anlatır mısınız?
Sosyal sorumluluk projelerimiz yayınevimizin olmazsa olmazlarından. Maalesef şartları nedeniyle kitaba ulaşamayan o kadar çok çocuk var ki. Bu yüzden “Bütün Çocuklar Bizim Derneği”’nin başlattığı Kitap Ağacı projesini destekleyen yayınevlerinden biriyiz. Şirketlerle iletişim kurup kurumsal olarak Kitap Ağacı’na onların da kitap bağışlamalarını sağlıyoruz. Bağışlanan kitaplar, dernek üzerinden İstanbul veya Anadolu’da kitaba ihtiyacı olan çocuklara ulaştırılıyor.
Ayrıca, “Bir çocuk, bir kitap, kocaman güzel bir dünya” ismiyle de hâlâ devam eden bir bağış çalışmamız var. Birçok çocuk doktoru bizden kitap alarak muayeneye gelen çocuklara kitap hediye ettiler. Buna ek olarak da sokakta ve toplu taşımada çocuklara kitap hediye etmek için bizden kitap alan onlarca bağışçımız oldu. Bu sayede direkt olarak kitabın çocukların ellerine ulaşmasını sağlamış oluyoruz.
Tüm bunları yapan ve yayınevini kuran sizi de tanıyabilir miyiz?
Boğaziçi Üniversite Sosyoloji bölümünden mezun oldum. Ardından Marmara Üniversitesi Radyo TV Sinema bölümünde yüksek lisans ve doktora çalışmamı tamamladım. Kurumsal hayatta uzunca bir süre çalıştıktan sonra hep hayalini kurduğum çocuk kitapları yayıncılığına Mart 2006’da Kelime Yayınları’nı kurarak girdim. 210 kitabımızla da yayıncılığa devam ediyoruz.
TDK’ya yayınevi yazdığımızda tanımı “Dergi, kitap vb.ni yayımlayan veya satan kuruluş” yazsa da aslında yayınevi çok daha fazlasını içinde barındırıyor öyle değil mi?
Özellikle bu dönemde kitabı yayımlamakla çocuk yayıncılığı tamamlanmış olmuyor. Asıl iş, kitabı yayımladıktan sonra başlıyor. Artık nerede olursa olsun çocuklar veya kitapları çocuklara ulaştıran yetişkinler, okuma etkinlikleriyle buluşmak istiyorlar. Biz yayıncılar da bunun farkındayız ve yaratıcı birçok çalışmayla gerek çocuk kitapçılarını gerekse kültür merkezleri ve okulları bu çalışmalarla donatıyoruz. Bizi besleyen önemli kanallardan biri de bu aslında. Bir yandan yurtdışında neler oluyor, iyi örnekler neler gibi her yönüyle takip edilmesi, yaratıcılığın kullanılması gereken bir iş haline geldi yayıncılık.
Yayınevi olarak çizgileriniz neler oldu?
Okul öncesi dönemi ve liseye kadar olan dönem için kitap yayımlıyoruz. Alanımız çocuk edebiyatı. Masal, öykü ve roman yayımlıyoruz. Çocuklar için kişisel gelişim ya da öğretici tarzda kitaplar yayımlamıyoruz. Çok satan da olsa az satan da olsa, bizim için önemli olan yıllar boyunca çocuklar için kült diyebileceğimiz kalıcı eserlerin yayıncısı olmak.
Bize kitap önerileriniz neler olur?
Amerikalı yazar Arnold Lobel’in Kurbağa ve Murbağa serisini her çocuğun okumasını altını çizerek öneriyorum. Kitabın arkasındaki “Her çocuk bu seriyi tanımayı hak ediyor,” yorumu benim de önerimi doğruluyor. Hatta bu seriyi ailece okumak daha iyi olacaktır.
Alman yazar Janosch’un “Vaay Panama Ne Güzelmiş” kitabı, bol ödüllü bir eserdir. Bu kitabı çocukluğu Almanya’da geçen herkesin okuduğu bir kitap olduğunu söyleyebilirim. Janosch’un Türkiye’deki yayıncısı olmak ayrı bir mutluluk benim için.
Farsça’dan çevirdiğimiz Kermani’nin tüm eserleri ama özellikle de Mecit’in Maceraları serisi hem eğlenceli hem akıcı diliyle tüm yaş grubu okurlarını peşinden sürüklüyor. Kitabın içindeki Davul öyküsü, orijinal dilinde yayımlandığı yıl Amerikalı Cricket dergisi tarafından son 30 yılın en iyi öykülerinden biri olarak da seçilmiş.
Yunanlı yazar Vassilis Papathedours’un “Bir Pekin Ördeğinin Tam 15 Yıl 5 Ay Süren Yolculuğu” kitabı gerçek bir olaydan yola çıkarak anlatılan çok keyifli bir roman.
